تبلیغات جذاب، طعم‌های متنوع و ادعای بی‌ضرر بودن از جمله دلایلی است که بسیاری از افراد را به سمت استفاده از ویپ سوق می‌دهد. اما آیا واقعاً ویپ بی‌خطر است؟ و آیا افزایش استفاده از آن در ایران، به ویژه در میان نوجوانان، جای نگرانی دارد؟ در این مقاله به بررسی جامع ویپ، مضرات آن و افزایش استفاده از آن در ایران خواهیم پرداخت.

ویپ چیست؟

ویپ یا سیگار الکترونیکی دستگاهی است که با حرارت دادن مایعی حاوی نیکوتین، پروپیلن گلیکول، گلیسیرین گیاهی و طعم‌دهنده‌ها، بخاری تولید می‌کند که توسط کاربر استنشاق می‌شود. این دستگاه‌ها در انواع و اقسام مختلف و با طراحی‌های جذاب تولید می‌شوند.

چرا ویپ محبوب شده است؟

تبلیغات جذاب: ویپ‌ها با تبلیغات جذاب و اغواگرانه به عنوان محصولی مدرن، شیک و بی‌ضرر معرفی می‌شوند.

طعم‌های متنوع: وجود طعم‌های متنوع و جذاب مانند میوه‌ای، شکلاتی و نوشیدنی‌ها، ویپ را برای جوانان جذاب‌تر کرده است.

ادعای بی‌ضرر بودن: برخی از افراد تصور می‌کنند که ویپ نسبت به سیگار سنتی بی‌ضررتر است و به همین دلیل به سمت آن گرایش پیدا می‌کنند.

فشار همسالان: فشار همسالان و تمایل به تقلید از دوستان نیز می‌تواند یکی از دلایل افزایش استفاده از ویپ باشد.

افزایش استفاده از ویپ در ایران

متأسفانه، آمار دقیقی از تعداد افراد استفاده‌کننده از ویپ در ایران وجود ندارد، اما مشاهدات نشان می‌دهد که استفاده از این دستگاه‌ها در میان جوانان به ویژه در شهرهای بزرگ رو به افزایش است. دلایل این افزایش عبارتند از:

دسترسی آسان: ویپ‌ها به راحتی در فروشگاه‌های آنلاین و برخی از مغازه‌ها قابل تهیه هستند.

قیمت مناسب: قیمت ویپ‌ها نسبت به سیگار سنتی پایین‌تر است.

عدم آگاهی از مضرات: بسیاری از افراد از مضرات جدی ویپ آگاهی ندارند.

آمار استفاده دختران و پسران در ایران

با توجه به کمبود آمار دقیق، نمی‌توان به طور قطع در مورد تفاوت میزان استفاده دختران و پسران از ویپ در ایران صحبت کرد. اما مشاهدات نشان می‌دهد که هر دو جنس، به ویژه در سنین نوجوانی، به سمت استفاده از ویپ گرایش پیدا کرده‌اند.

مضرات ویپ

اگرچه ویپ به عنوان جایگزینی برای سیگار سنتی تبلیغ می‌شود، اما تحقیقات نشان داده‌اند که این دستگاه‌ها عاری از خطر نیستند. برخی از مضرات ویپ عبارتند از:

نیکوتین: بسیاری از مایعات ویپ حاوی نیکوتین هستند که یک ماده اعتیادآور است و می‌تواند به مغز، قلب و ریه‌ها آسیب برساند.

مواد شیمیایی مضر: بخار ویپ حاوی مواد شیمیایی دیگری نیز هست که می‌توانند برای سلامتی مضر باشند، از جمله فلزات سنگین، مواد آلی فرار و دی استیل که با بیماری‌های ریوی مرتبط است.

خطرات طولانی مدت: اثرات طولانی‌مدت استفاده از ویپ هنوز به طور کامل شناخته شده نیست، اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که ویپ می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان و مشکلات تنفسی را افزایش دهد.

جذب توسط نوجوانان: طعم‌های متنوع و تبلیغات جذاب، ویپ را برای نوجوانان جذاب کرده است. استفاده از ویپ در دوران نوجوانی می‌تواند به رشد مغز آسیب برساند و به اعتیاد طولانی‌مدت منجر شود.

تأثیر ویپ بر سلامت

مشکلات تنفسی: ویپ می‌تواند باعث التهاب ریه، سرفه، تنگی نفس و آسم شود.

بیماری‌های قلبی عروقی: نیکوتین موجود در ویپ می‌تواند باعث افزایش فشار خون، ضربان قلب و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی شود.

سرطان: برخی از مطالعات نشان می‌دهند که ویپ می‌تواند خطر ابتلا به برخی انواع سرطان، از جمله سرطان ریه، را افزایش دهد.

اعتیاد: نیکوتین موجود در ویپ بسیار اعتیادآور است و ترک آن می‌تواند دشوار باشد.

آسیب به مغز: استفاده از ویپ در دوران نوجوانی می‌تواند به رشد مغز آسیب برساند و مشکلات یادگیری و تمرکز را ایجاد کند.

چه باید کرد؟

آگاهی‌رسانی: افزایش آگاهی در مورد مضرات ویپ از طریق رسانه‌ها، مدارس و مراکز بهداشتی بسیار مهم است.

ممنوعیت تبلیغات: تبلیغات ویپ باید به شدت محدود شود.

ممنوعیت فروش به افراد زیر سن قانونی: فروش ویپ به افراد زیر سن قانونی باید ممنوع شود.

حمایت از افراد سیگاری برای ترک سیگار: ارائه خدمات مشاوره‌ای و درمانی برای ترک سیگار می‌تواند به کاهش تمایل افراد به استفاده از ویپ کمک کند.

نتیجه‌گیری

ویپ یک تهدید جدی برای سلامت جامعه، به ویژه جوانان، است. اگرچه ویپ به عنوان جایگزینی برای سیگار سنتی تبلیغ می‌شود، اما تحقیقات نشان داده‌اند که این دستگاه‌ها عاری از خطر نیستند. برای مقابله با این پدیده، نیازمند اقدامات جدی و هماهنگ از سوی دولت، سازمان‌های بهداشتی و جامعه هستیم.